หูด เป็นโรคผิวหนังชนิดหนึ่งเป็นไตแข็งสูงนูนคล้ายดอกกระหล่ำ เกิดจากเชื้อไวรัสและติดต่อกันในฝูงโคได้

หูดที่เกิดตามลำตัวโคไม่เป็นอันตรายนักเพียงแต่หมักหมมความสกปรกเท่านั้น แต่ถ้าโคเกิดความระคายเคืองแล้วเลียหูดก็จะทำให้เกิดบาดแผลตามมา

นอกจากนี้ หูดบริเวณเปลือกตาอาจทำให้ตาอักเสบ หูดบริเวณริมฝีปากมักมีปัญหาของบาดแผลตามมา และหูดบริเวณเต้านมส่งผลกระทบต่อผลผลิตน้ำนม และที่สำคัญคือ หูดสามารถเจริญและกระจายไปทั่วตัวได้ค่อนข้างเร็ว เป็นที่น่าวิตกและน่ากลัวสำหรับเกษตรกร หูดโคบางรายอาจหายไปเองได้โดยใช้เวลา 4-6 สัปดาห์ แต่บางรายหูดจะลุกลามและเรื้อรังเป็นเวลานานกว่าจะหาย ซึ่งบั่นทอนสุขภาพโคมาก

ในกรณีที่โคเป็นหูดเล็กน้อย เกษตรกรอาจช่วยเด็ดออกและรักษาแผลโดยใช้ทิงเจอร์และยาพ่นกันแมลง แต่ถ้าเป็นมากและลุกลามควรแจ้งสัตวแพทย์เพื่อจะได้รักษาโดยตัดเอาหูดนั้นมาทำวัคซีนฉีดให้ โดยวิธีนี้หูดจะค่อย ๆ ฝ่อและหลุดไปในที่สุด

ในบางท้องที่เกษตรกรใช้ยาพื้นบ้านหรือสมุนไพรทาทำให้เกิดการเน่าหลุดของหูด ซึ่งก็ได้ผลดีถ้าเป็นไม่มากนัก แต่ต้องระมัดระวังการอักเสบของผิวหนังด้วย

---