การเกิดโรคหรืออาการผิดปกติของไม้ดอกกระถาง

การเกิดโรคหรือการเกิดอาการผิดปกติของไม้ดอกกระถาง จะเกิดขึ้นได้จะต้องประกอบด้วยปัจจัยเกี่ยวข้อง 4 ประการ คือ

1. พืชที่ปลูก 2. เชื้อสาเหตุโรคพืช 3. สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม 4. ระยะเวลาที่เชื้อโรคสัมผัสกับพืช

ในกรณีของโรคที่เกิดจากเชื้อไวรัส จะต้องมีปัจจัยที่ 5 เข้ามามีบทบาทร่วมด้วยเพิ่มขึ้น อีกประการหนึ่ง คือ

5. พาหะนำโรค ซึ่งส่วนมากได้แก่แมลงชนิดต่าง ๆ

พออธิบายได้ว่า หากไม่ปลูกพืชย่อมไม่เกิดโรค ถ้าปลูกพืชแม้ว่าจะมีเชื้อโรคเข้าทำลาย แต่ถ้าสภาพแวดล้อมไม่เอื้ออำนวยต่อการเกิดโรค โรคก็ไม่เกิดขึ้นเช่นกัน ถ้าปลูกพืชในสภาพแวดล้อมที่เอื้ออำนวยต่อการเกิดโรคแต่ไม่มีเชื้อสาเหตุของโรคพืชอยู่ในบริเวณนั้น โรคก็ย่อมไม่เกิด แต่หากเมื่อใดที่ปลูกพืชซึ่งเป็นพืชที่อ่อนแอต่อการเกิดโรค มีเชื้อโรคชนิดรุนแรง มีสภาพแวดล้อมที่เอื้ออำนวยต่อการเกิดโรค เช่น มีความชื้นหรืออุณหภูมิที่พอเหมาะต่อการเจริญของเชื้อ และมีเวลามากพอที่จะทำให้เชื้อเข้าทำลายพืชก็จะทำให้พืชนั้นเป็นโรคได้ แต่ในกรณีของเชื้อไวรัสบางชนิด มีความจำเป็นต้องอาศัยแมลงพาหะเพื่อนำโรคแพร่ระบาดไปด้วยอีกปัจจัยหนึ่ง