| ปัจจุบันมีการส่งผลมะม่วงออกไป
จำหน่ายยังต่างประเทศเป็นมูลค่านับล้านบาท แต่การปลูกมะม่วงของเกษตรกรมักประสบปัญหา
ในเรื่องการดูแลรักษาให้มะม่วงออกดอกติดผล
โดยเฉพาะสวนมะม่วงที่มีอายุมาก และสวนที่ปลูกระบบชิดต้นมักจะเสื่อมโทรม มีโรค-แมลงระบาดทำลาย ยากแก่การดูแลรักษา
การที่จะปรับปรุงสวนมะม่วงเก่าที่เสื่อมโทรม
ให้เป็นสวนที่มีคุณภาพอีกครั้ง สามารถทำได้โดยใช้วิธี เปลี่ยนยอดมะม่วงบนต้นตอเดิมที่เสื่อมโทรม |
 |
เป็นการเปลี่ยนยอดพันธุ์เดิมซึ่งให้ผลไม่ดีหรือมีปัญหาในการออกดอกติดผล สามารถเปลี่ยนยอดให้เป็นพันธุ์ใหม่บนต้นเดิม ยอดใหม่นี้จะเจริญเติบโตเร็วสามารถออกดอกติดผลได้ภายใน 1-2 ปี หลังจากเปลี่ยนยอด
การเปลี่ยนยอดมะม่วงที่เสื่อมโทรมทำได้ 2 วิธีคือ
ซึ่งมีวิธีการเป็นขั้นตอนดังนี้
- คัดเลือกกิ่งที่จะทำการเปลี่ยนยอดโดยดูลักษณะทรงพุ่ม มีกิ่งหลักอย่างน้อย 2 กิ่ง
- ทำการเปลี่ยนยอดพันธุ์ดีโดยวิธีการเสียบเปลือก
ในตำแหน่งด้านบนของกิ่ง
- หลังจากเสียบยอดได้ 25-30 วัน ยอดพันธุ์ดีจะเริ่มแตกตา ให้บังคับตาโดยการบากหรือควั่นเปลือกเหนือยอด
ที่เสียบประมาณ 3 นิ้ว พร้อมทั้งเปิดพลาสติก ตรงบริเวณยอดพันธุ์ดีที่เริ่มแตกตา
- เมื่อกิ่งพันธุ์ดีแตกใบ และเปลี่ยนเป็นสีเขียวให้ตัดยอดต้นตอเดิมทิ้ง โดยเลื่อยตัดกิ่งด้านล่างก่อนแล้วจึงเลื่อยกิ่งด้านบน
เพื่อป้องกันการฉีกหักของกิ่ง
- รอยแผลของกิ่งที่ตัดต้องทาด้วยสารป้องกันกำจัดเชื้อรา หรือปูนแดงที่กินกับหมากหรือสีน้ำพลาสติกอย่างใดอย่างหนึ่งก็ได้
ซึ่งมีวิธีการเป็นขั้นตอนดังนี้
- คัดเลือกกิ่งหลักของต้นตอไว้ 3 กิ่ง
- ทำการตัดกิ่งให้เหลือกิ่งหลักไว้ 1 กิ่ง เพื่อใช้ปรุงอาหารเลี้ยงลำต้น
- เมื่อต้นตอมีการแตกกิ่งขึ้นมาใหม่ มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 2 ซม. ทำการเปลี่ยนยอดพันธุ์ดีตามที่ต้องการโดยวิธีการเสียบข้าง
- เมื่อเสียบยอดได้ประมาณ 25-30 วัน ทำการควั่นเปลือกเหนือรอยที่เสียบประมาณ 3 นิ้ว เพื่อบังคับให้ตาแตกไปพร้อมทั้งเปิดพลาสติกตรงบริเวณยอดพันธุ์ดี
- เมื่อยอดพันธุ์ดีแตกใบและเปลี่ยนเป็นสีเขียว ทำการตัดกิ่งเหนือยอดพันธุ์ดีทิ้ง
- สำหรับกิ่งหลักที่เหลือไว้ 1 กิ่งนั้น ต้องทำการตัดทิ้งในปีต่อไป เพื่อให้ยอดพันธุ์ดีที่เปลี่ยนเจริญเติบโตเร็วขึ้น
ช่วงระยะเวลาที่เหมาะสมในการเปลี่ยนยอดมะม่วงควรกระทำในช่วงฤดูฝนคือปลายเดือนพฤษภาคม ถึงเดือนกันยายนเพราะเป็นช่วงที่ต้นมะม่วงกำลังเจริญเติบโต
จะเห็นว่าการปรับปรุงสวนมะม่วงที่เสื่อมโทรมโดยการเปลี่ยนยอด เป็นวิธีการใช้สิ่งที่มีอยู่แล้วกลับมาให้เกิดประโยชน์แทนที่เราจะตัดต้นมะม่วงทิ้งแล้วเริ่มปลูกใหม่ ต้องใช้เวลาหลายปีจึงจะให้ผลผลิตหากท่านได้เรียนรู้ และเข้าใจถึงวิธีการก็จะสามารถนำไปปรับปรุงสวนมะม่วงของตนเองได้เช่นกัน
