เนื่องจากการคัดเลือกพันธุ์มะขามเทศ ยังไม่มีการคัดเลือกพันธุ์ไว้อย่างชัดเจน จึงได้มีผู้แบ่งพันธุ์มะขามเทศไว้ 3 กลุ่มด้วยกันตามลักษณะของใบ ฝัก และขนาดของฝัก ดังนี้

1. พันธุ์ฝักขนาดใหญ่
ก. น้ำหนักประมาณ 15-20 ฝักต่อกิโลกรัม เปลือกของฝักแก่มีสีเขียวอ่อน ขาวปนสีแดงและชมพู เนื้อสีขาวปนแดงเล็กน้อย ลักษณะของฝักโค้งเป็นวงกลม ถ้าฝักยาวจะม้วนเป็นเกลียว รสชาติหวานมันค่อนข้างนุ่ม ทรงพุ่มใหญ่ และแผ่ออกด้านข้าง มีหนามยาวกว่าพันธุ์อื่น ๆ ใบค่อนข้างใหญ่กว่าพันธุ์พื้นเมือง ลักษณะใบกลมรีปลายเป็นหยักจำนวน 4 ใบต่อก้านใบ ขนาดใบกว้างประมาณ 2-2.5 ซ.ม. ข. น้ำหนักประมาณ 15-20 ฝักต่อกิโลกรัม เปลือกของฝักแก่มีสีเขียวอ่อนปนสีชมพูอ่อน ๆ แตกต่างจากพันธุ์แรกคือ เปลือกสีเขียวกว่าลักษณะของฝักโค้งเป็นวงกลม รสชาติหวานมันค่อนข้างนุ่ม ทรงพุ่มใหญ่ มีหนามยาว ใบใหญ่ ปลายใบมน ค. น้ำหนักประมาณ 17-20 ปักต่อกิโลกรัม เปลือกของฝักแก่มีสีเขียวอ่อน ลักษณะของฝักโค้งเป็นวงกลม เนื้อสีขาว รสชาติหวานมัน ทรงพุ่มใหญ่ ลักษณะใบกลม ปลายใบมน

2. พันธุ์ฝักขนาดกลาง
ก. น้ำหนักประมาณ 20-30 ฝักต่อกิโลกรัม เปลือกของฝักแก่มีสีเขียวอ่อนปนสีชมพูกึ่งแดง ลักษณะของฝักโค้งเป็นวงกลม ทรงพุ่มเป็นวงกลม รสชาติหวานมันใบค่อนข้างใหญ่ไม่ค่อยมีหนามหรือหนามเล็กมาก ข. น้ำหนักประมาณ 20-30 ฝักต่อกิโลกรัม เปลือกของฝักแก่มีสีเขียวอ่อนปนสีชมพูกึ่งกลาง ลักษณะของฝักโค้งเป็นวงกลม รสชาติหวานมัน ขนาดใบปานกลาง ค. น้ำหนักประมาณ 20-30 ฝักต่อกิโลกรัม เปลือกของฝักแก่มสีเขียวอ่อนปนแดง เนื้อสีขาวปนแดง ลักษณะของฝักโค้งเป็นวงกลม ทรงพุ่มใหญ่ ขยายข้างแบบวงกลม มีรสชาติหวานมัน ขนาดใบปานกลางมีหนามยาว

3. พันธุ์พื้นเมือง
น้ำหนักประมาณ 30 ฝักขึ้นไปต่อกิโลกรัม เปลือกของฝักแก่มีสีเขียวปนชมพูกึ่งแดง ลักษณะของฝักแก่มีสีเขียวปนสีชมพูกึ่งแดง ลักษณะของฝักโค้งเป็นวงกลม ทรงพุ่มค่อนข้างใหญ่เป็นวงกลม รสชาติหวานมันปนฝาด ขนาดใบปานกลางค่อนข้างเล็ก ลักษณะใบกลมรี ปลายใบมน มีหนามค่อนข้างมาก

การขยายพันธุ์

มะขามเทศ สามารถขยายพันธุ์ได้หลายวิธี เช่น การเปลี่ยนยอด การทาบกิ่ง การตอน แต่ที่นิยมได้แก่การตอน แต่ต้นที่ได้จากการปลูกวิธีเพาะเมล็ดจะทนแล้งได้ดีมาก