มะขาม (Tamarind) มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Tamarindus indica Linn. เป็นพืชที่สำคัญทางเศรษฐกิจพืชหนึ่งของประเทศไทยทั้งมะขามเปรี้ยวและมะขามหวาน เป็นที่ต้องการของตลาดภายในประเทศและต่างประเทศมากขึ้นทุกปี โดยจะเห็นได้จากในปีหนึ่ง ๆ มีมะขามเปียกส่งออกมีมูลค่าหลายสิบล้านบาท ส่วนมะขามหวานส่วนใหญ่บริโภคสดภายในประเทศ
มะขามเป็นพืชที่มีประโยชน์มากมาย โดยทั่วไปมักจะเข้าใจว่า มะขามเป็นพืชที่มีประโยชน์เฉพาะฝักหรือเนื้อใช้รับประทาน และลำต้นใช้ทำเขียงเท่านั้น แต่ที่จริงแล้วเราสามารถ ใช้ทุกส่วนของต้นมะขามให้เป็นประโยชน์ได้อย่างมากมาย เช่น ใช้เป็นอาหาร เครื่องใช้ และยารักษาโรค เป็นต้น