การเกิดไขมันพอกตามอวัยวะภายใน	การขาดวิตามิน
โรคฟองอากาศ	การป้องกันและรักษา
วิธีการใช้ยา	ข้อควรระวังในการใช้ยา
ตัวอย่างการคำนวณปริมาตรน้ำในบ่อสี่เหลี่ยม	ตัวอย่างการคำนวณปริมาตรน้ำในบ่อกลม

การเกิดไขมันพอกตามอวัยวะภายใน

ปลาที่เลี้ยงในตู้ส่วนมากมักจะว่ายน้ำในที่แคบหรือเคลื่อนไหวน้อยประกอบ กับการให้อาหารมากเกินความต้องการทำให้เกิดมีไขมันพอกสะสมตามอวัยวะ ภายในต่าง ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่ผนังยึดลำไส้ รังไข่ และตับปลาที่เกิดเป็นโรค ไขมันอุดตันที่ตับจะทำให้ตับทำงานไม่เป็นปกติ นอกจากนี้ยังทำให้ติดโรคได้ง่าย ปลาที่อ้วนเกินไปก็ไม่เหมาะสมที่จะนำมาใช้เป็นพ่อแม่พันธุ์เพราะอวัยวะสืบพันธุ์ ทำหน้าที่ไม่ได้เต็มที่เนื่องจากมีไขมันสะสมอยู่ โรดนี้จะป้องกันได้โดยการให้อาหาร ที่มีคุณค่าในปริมาณที่เหมาะสม ลดปริมาณไขมันเละคาร์โบไฮเดรต (แปัง) ลงจาก สูตรอาหาร

Go To Top

การขาดวิตามิน

อาหารปลาควรประกอบไปด้วยอาหารที่มีชีวิต เช่น พวกไรน้ำ หนอนแดง ตลอดจนพวกสาหร่ายและพืขต่าง ๆ เพื่อที่ปลาจะได้รับอาหารที่มีคุณค่าพร้อม การขาดวิตามินอาจส่งผลกระทบต่อการสลายตัวของโปรตีน เช่น mรขาดวิตามินเอ นอกจากนี้อาจจะส่งผลกระทบถึงการทำงานของระบบย่อยอาหารและระบบประสาท และทำให้การเจริญช้าลง การขาดวิตามินบีหนึ่ง หรือวิตามินบีรวมอาจทำให้ภูมิต้านทานโรค ในปลาลดลงและอาจก่อให้เกิดอาการอื่น ๆ ด้วย การขาดวิตามินซี เป็นอีกโรคหนึ่งที่พบเสมอ ในการเลี้ยงปลาดุก โดยปลาจะมีอาการหัวแตก และหนวดกุด วิธีแก้ไขทำได้โดยการผสมวิตามินซี ในอาหารในอัตรา 1 กรัมต่ออาหาร 1 กก.

Go To Top

โรคฟองอากาศ

โรคนี้มักจะเกิดขึ้นในขณะที่น้ำมีไนโตรเจน หรือออกซิเจนละลายอยู่เกิน จุดอิ่มตัวแล้วเกิดลดความดันอย่างกระทันหัน ก๊าซในเส้นเลือดของปลาโดยเฉพาะ ไนโตรเจนจะถูกปล่อยออกมาเป็นฟองอากาศอย่างรวดเร็ว เพื่อปรับความดันใน เลือดให้ลดต่ำลงเช่นกัน จึงเกิดเป็นฟองอากาศขึ้นในลูกปลาวัยอ่อนฟองอากาศ จะเกิดตามบริเวณใต้ผิวหนังและที่ถุงอาหาร ส่วนในปลาที่โตเต็มวัยนั้นจะเกิดตาม บริเวณตา ผิว เหงือก และที่ปาก

Go To Top

การป้องกันและรักษา

แยกปลาที่เป็นโรคนี้ออกเลี้ยงในบ่ออื่น การป้องกันอาจทำได้โดยการพ่น อากาศในบ่อพักน้ำก่อนที่จะนำมาเปลี่ยนถ่าย เพื่อลดความดันก๊าซลงก่อน ถ้าใน ตู้ปลาที่มีพืชน้ำก็ควรระวังไม่ให้พืชน้ำได้รับแสงแดดมากเกินไป การที่อุณหภูมิ ของน้ำเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วอาจเป็นเหตุให้ความดันของก๊าซในน้ำลดลงด้วย ดังนั้นจึงควรระวังไม่ให้อุณหภูมิของน้ำเปลี่ยนแปลงอย่างกระทันหันเพื่อป้องกัน โรคฟองอากาศในปลา

Go To Top

วิธีการใช้ยา

ชื่อยา	วิธีการใช้ยา	ความเข้มข้น	เวลาที่ใช้
ฟอร์มาลีน	ละลายน้ำแล้วสาดให้ทั่วบ่อ	25-50 ซีซี/น้ำ 1,000 ลิตร	24 ช.ม.
ฟอร์มาลีน	ละลายน้ำในภาชนะ	200-250 ซีซี/น้ำ 1,000 ลิตร	15-20 นาที
ดิพเทอร์เร็กซ์	ละลายน้ำแล้วสาดให้ทั่วบ่อ	0.25-0.5 กรัม/น้ำ 1,000 ลิตร	24 ช.ม. หรือตลอดไป
เกลือ	ละลายน้ำแล้วสาดให้ทั่วบ่อ	3-5 กิโลกรัม/น้ำ 1,000 ลิตร	ตลอดไป
มาลาไคท์กรีน	ละลายน้ำแล้วสาดทั่วบ่อ	0.1-0.15 กรัม/น้ำ 1,000 ลิตร	24 ช.ม.
โบรเมคซ์	ละลายน้ำแล้วสาดให้ทั่วบ่อ	0.12 กรัม/น้ำ 1,000 ลิตร	24 ช.ม. หรือตลอดไป
เมททิลีนบลู	ละลายน้ำแล้วสาดให้ทั่วบ่อ	1-2 กรัม/น้ำ 1,000 ลิตร	ตลอดไป
ด่างทับทิม	ละลายน้ำแล้วสาดให้ทั่วบ่อ	2-3 กรัม/น้ำ 1,000 ลิตร	ตลอดไป
ออกซีตร้าซัยคลีน หรือ เตตร้าซัยคลีน	ละลายน้ำแล้วสาดให้ทั่วบ่อ	1-2 กรัม/น้ำ 1,000 ลิตร	ตลอดไป
ออกซีตร้าซัยคลีน หรือ เตตร้าซัยคลีน	หรือละลายน้ำถ้าใช้กับปลาตู้	10-20 มิลลิกรัม/น้ำ 1 ลิตร	1-2 วัน
ไนโตรฟูราโซน	ละลายน้ำแล้วแช่ปลาที่อยู่	1-2 มิลลิกรัม/น้ำ 1 ลิตร	2-3 วัน