โรคจุดขาว	โรคโอโอดีเนียม	โรคจากพยาธิเห็บระฆัง	โรคตกเลือดตามซอกเกล็ด
โรคพยาธิปลิงใส	โรคเมือกขุ่น	โรคจากเชื้อสปอร์โรซัว	โรคหูดเม็ดข้าวสาร
โรคจากเชื้อรา	โรคเท็บปลา	โรคหนอนสมอ	โรคหมัดปลา

โรคจุดขาว

ปลาที่เป็นโรคนี้จะมีจุดสีขาวขุ่น ขนาดเท่าหัวเข็มหมุดเล็ก ๆ กระจาย อยู่ทั่วลำตัวและครีบ สาเหตุของโรคนี้คือโปรโตซัว ชนิดที่กินเซลล์ผิวหนังเป็น อาหาร เมื่อพยาธิโตเต็มที่จะออกจากตัวปลาโดยจมตัวลงสู่บริเวณก้นบ่อปลา และ สร้างเกราะหุ้มตัว ต่อจากนั้นจะมีการแบ่งเซลล์เป็นตัวอ่อนจำนวนมากภายในเกราะ นั้น เมื่อสภาวะแวดล้อมภายนอกเหมาะสมเกราะหุ้มตัวจะแตกออกและตัวอ่อนของ พยาธิจะว่ายน้ำเข้าเกาะตามผิวหนังของปลาต่อไป พบโรคนี้กับปลาหลายชนิด เช่น ปลาสวาย ดุก ข่อน นิล หมู ทรงเครื่อง ฯลฯ

การปัองกันและรักษา

ยังไม่มีวิธีกำจัดปรสิตที่ฝังอยู่ใต้ผิวหนังที่ได้ผลเต็มที่ แต่วิธีการที่ควร ทำคือการทำลายตัวอ่อนในน้ำหรือทำลายตัวแก่ขณะว่ายน้ำอิสระ โดยการใช้สารเคมี ดังต่อไปนี้

1. ฟอร์มาลิน 150-200 ซีซี ต่อน้ำ 1,000 ลิตร แช่ไว้นาน 1 ชม. สำหรับ ปลาขนาดใหญ่ หรือ 25-50 ซีซี ต่อน้ำ 1,000 ลิตร นาน 24 ชม.

2. หรือมาลาไค้ท์กรีน 1.0-1.25 กรัม ต่อน้ำ 1,000 ลิตร แช่ไว้นาน 1/2 บม. สำหรับปลาขนาดใหญ่ หรือ 0.15 กรัม ต่อน้ำ 1,000 ลิตร นาน 24 ชม. หรือ เมททิลีนบลู 1-2 กรัม ต่อน้ำ 1,000 ลิตร แช่ติดต่อกัน 7 วัน

3. หรือมาลาไค้ทกรีน และฟอร์มาลินในอัตราส่วน 0.15 กรัม และ 2์5 ซีซี ต่อน้ำ 1,000 ลิตร นาน 24 ชม. แช่ติดต่อกันประมาณ 7 วัน ควรเปลี่ยน น้ำใหม่ทุกวันและทำการแช่ยาวันเว้นวัน จนกระทั่งปลามีอาการดีขึ้น วิธีนี้จะให้ ผลดีมากโดยเฉพาะเมื่อน้ำมีอุณหภูมิประมาณ 28-30 องศาเซลเซียส อย่างไรก็ตาม เนื่องจากปรสิตชนิดนี้ขยายพันธุ์ได้รวดเร็ว ดังนั้นวิธีการป้องกันเป็นวิธีที่ดื่ที่สุด เพื่อไม่ให้ปลาที่นำมาเลี้ยงติดเชื้อมาด้วย ควรดำเนินการดังนี้

1. ก่อนที่จะนำปลามาเลี้ยง ควรนำมาขังไว้ในที่กักกันก่อน ประมาณ 7-10 วัน เพื่อตรวจดูว่ามีเชื้อพยาธิติดมาหรือเปล่า เมื่อแน่ใจว่าไม่เป็นโรดแล้วจึง นำไปเลี้ยงต่อ

2. ป้องกันการลุกลามของโรดนื้โดยวิธีง่าย ๆ คือเมื่อปลาเป็นโรดดวร ย้ายปลาออกจากตู้แล้วนำไปรักษาในทื่อื่น ใส่ฟอร์มาลิน 100-150 ซีซีต่อน้ำ 1,000 ลิตร ลงในตู้เดิมเพื่อกำจัดปรสิตใฑ้หมด แลัวจึงถ่ายน้ำทิ้งไป

Go To Top

โรคโอโอดีเนียม

ปลาที่เป็นโรคนี้จะว่ายน้ำทุรนทุราย บางครั้งพบว่ากระพุ้งแก้มเปิดอ้า มากกว่าปกดิอาจมีแผลตกเลือดหรือรอยด่างสีน้ำตาลหรือเหลืองคล้ายสีสนิมตามลำตัว ครีบตกหรือลู่ลง ปลาจะทยอยตายติดต่อกันทุกวัน ถ้าไม่ได้รับการรักษาอย่าง ถูกต้องปลาจะตายหมดบ่อ โรคนี้พบเกิดมากในลูกปลาขนาดเล็ก เช่น ปลาดุก ทรงเครื่อง กาแดง ช่อน กราย เป็นต้น

การปัองกันและรักษา

1. แช่ปลาที่เป็นโรคนี้ด้วยฟอร์มาลิน จำนวน 30-40 ซีซี ต่อน้ำ 1,000 ลิตร นาน 24 ชม. แลัวเปลี่ยนน้ำใหม่ ถ้าปลายังมีอาmรไม่ดีขื้นควรเปลื่ยนน้ำแล้วให้ยา ซ้ำอีก ปลาที่ป่วยควรจะมีอาการดีขี้นภายใน 3-4 วันในระหว่างการใช้ยาถ้ามี ปลาตายควรตักออกจากตู้ให้หมด

2. ใช้เกลือเม็ดจำนวน 5-10 กีโลกรัมต่อน้ำ 1,000 ลิตร แช่นาน 24 ชม. ทั้งนี้ขึ้นกับชนิดและขนาดของปลา ถ้าปลาขนาดเล็กควรใช้เกลือน้อยกว่าปลาขนาด ใหญ่ (ก่อนใช้โปรดอ่านข้อควรระวังในการใช้เกลือ)

Go To Top

โรคจากพยาธิเห็บระฆัง

โรคนี้จะทำให้ปลาเกิดอาmรระคายเคือง เนื่องจากพยาธิซึ่งเป็นปรสิตเซลล์ เดียวรูปร่างกลม ๆ มีแผ่นขอหนามอยู่กลางเซลล์จะเข้าไปเกาะอยู่ตามลำตัวและ เหงือก และมีการเคลื่อนทึ่ไปมาจากที่หนึ่งไปอีกที่หนื่งอยู่ตลอดเวลาทำให้ปลาเกิด เป็นแผลขนาดเล็กตามผิวตัวและเหงือก มักพบในลูกปลา ถ้าพบเป็นจำนวนมาก ก็ทำให้ปลาตายได้หมดบ่อหรือหมดตู้ ชนิดของปลาที่พบว่าเป็นโรคนี้มีหลายชนิด เช่น ปลาดุก ช่อน กะพงขาว ใน ตะเพียน ทรงเครื่อง สวาย เป็นต้น ควรรีบ ทำการรักษาโรคนี้ตั้งแต่ปลาเริ่มเป็นโรคในระยะแรก ๆ จะได้ผลดีกว่าเมื่อปลา ติดโรคแบบเรื้อรังแล้ว

การปัองกันและรักษา

การป้องกันจะดีกว่าการรักษา เพราะปรสิตชนิดนี้แพร่ได้รวดเร็วและ ทำให้ปลาตายได้ในระยะเวลาอันสั้น การป้องกันทำได์โดยการตรวจปลาก่อนที่ จะนำมาเลี้ยงว่ามีปรสิตนี้ติดมาด้วยหรือไม่ ระวังการติดต่อระหว่างบ่อผ่านทาง อุปกรณ์ที่ใช้ร่วมกัน ควรขังปลาไว้ประมาณ 2-3 วัน เมื่อตรวจจนแน่ใจว่าไม่มี โรคแล้วจึงค่อยปล่อยลงเลี้ยง แต่ถ้ามีปรสิตเกิดขึ้น กำจัดได์โดยการใช้ยาหรือสาร เคมี คือ

1 . ฟอร์มาลิน 150-200 ซีซีต่อน้ำ 1,000 ลิตร แช่ไว้นาน 1 ชม. หรือ 25-50 ซีซี ต่อน้ำ 1,000 ลิตร นาน 24 ชม.

Go To Top

โรคตกเลือดตามซอกเกล็ด

อาการของโรคนี้คือ ปลาจะมีแผลเปิดสีแดงเป็นจ้ำ ๆ ตามลำตัว โดยเฉพาะ ที่ครีบและซอกเกล็ด มักพบในปลามีเกล็ดเป็นส่วนใหญ่ ถ้าเป็นเผลเรื้อรังอาจมี อาการเกล็ดหลุดตามมาด้วยบริเวณรอบ ๆ และด้านบนของแผลจะมีส่วนที่คล้าย สำลีสีน้ำตาลปนเหลืองติดอยู่ โรคนี้เกิดจากเชื้อปรสิตเซลล์เดียวที่อยู่รวมกันเป็นกลุ่ม หรือกระจุก พบมากในปลาแฟนซีคาร์ฟ แรด และช่อน ฯลฯ

การปัองกันและรักษา

1. ใช้เกลือเม็ด จำนวน 5-10 กิโลกรัม ต่อน้ำ 1,000 ลิตร แช่นาน 48 ชม.

2. ใช้ฟอร์มาลินจำนวน 25-40 ซีซี ต่อน้ำ 1,000 ลิตร แช่นาน 48 ชม. หลังจากแช่ยาแล้วถ้าปลายังมีอาการไม่ดีขึ้นควรเปลี่ยนน้ำแล้วพักไว้ 1 วันก่อน จากนั้นใส่ยาซ้ำได้อีก 1- 2 ครั้ง ถ้ารักษาถูกโรคปลาควรจะมีอาการดีขึ้นภายใน 2 - 3 วัน หลังจากการรักษา

Go To Top